مهارت گوش دادن فعال یکی از کلیدی‌ترین عوامل در برقراری ارتباط مؤثر است که به بهبود روابط کاری و فردی ما کمک می‌کند. این مهارت به معنی تمرکز کامل به صحبت‌های گوینده، درک عمیق پیام و ارائه بازخورد مناسب است. برای تقویت گوش دادن فعال، راهکارهایی همچون تشویق گوینده به ادامه صحبت، پرسیدن سؤالات مناسب، استفاده از بازخورد کلامی و همچنین، تمرین همدلی بسیار مؤثر هستند. در ادامه این مطلب از بلاگ چیرگی، به بررسی دقیق‌ مفهوم این مهارت، روش‌های تقویت آن، تفاوت گوش دادن با شنیدن، موانع اصلی و بسیاری از موارد دیگر خواهیم پرداخت.

گوش دادن فعال چیست؟

منظور از گوش دادن فعال، تمرکز کامل به صحبت‌های گوینده، درک عمیق پیام و ارائه بازخورد مناسب است. در این نوع گوش دادن، شنونده علاوه بر شنیدن کلمات، به لحن، زبان بدن و احساسات گوینده نیز توجه می‌کند و با پرسیدن سوال و تاییدهای مناسب، نشان می‌دهد که پیام را به‌درستی دریافت کرده است.

هدف اصلی گوش دادن فعال، ایجاد ارتباط مؤثر و همدلی است تا گوینده احساس درک و احترام بیشتری داشته باشد و ارتباطات به شکل موثرتری شکل بگیرد.

راهکارهای تقویت گوش دادن فعال چیست؟

تمرکز کامل بر روی صحبت‌های گوینده، پرسیدن سؤالات باز، استفاده از نشانه‌های غیرکلامی و مدیریت احساسات خود در طول مکالمه تنها بخشی از شیوه‌های تقویت گوش دادن فعال به شمار می‌رود. برای تقویت گوش دادن فعال، توجه به مجموعه‌ای از راهکارهای عملی و تکنیک‌های مؤثر ضروری است.

این مهارت ما را قادر می‌سازد تا ارتباطات بهتری داشته باشیم و به درک عمیق‌تری از دیگران برسیم. در ادامه، راهکارهایی برای بهبود این توانایی پیشنهاد می‌شود.

1. توجه کامل به صحبت‌های گوینده
2. پرسیدن سؤالات باز
3. ارائه بازخورد سازنده
4. خودداری از قضاوت و قطع سخنان مخاطب
5. تمرین همدلی و درک احساسات
6. استفاده از نشانه‌های غیرکلامی
7. خلاصه‌سازی و تکرار نکات مهم
8. به خاطر سپردن مطالب و بازگویی آن‌ها در آینده
9. مدیریت احساسات خود در طول مکالمه
10. اجتناب از پاسخ‌های آماده و تمرین سکوت مفید
11. تشویق گوینده به ادامه صحبت‌
12. تمرکز بر محتوای احساسی سخنان
13. استفاده از تکنیک آینه‌سازی
14. تمرینات ذهن‌آگاهی

حال که با هر یک از روش‌های تقویت گوش دادن آشنا شدیم، نیاز است تا هر کدام از آن‌ها را به صورت جامع توضیح دهیم.

۱. توجه کامل به صحبت‌های گوینده

یکی از مهم‌ترین گام‌ها برای بهبود این مهارت، تمرکز بی‌وقفه بر سخنان گوینده است. در این شرایط باید تلاش کنیم تا هر نوع عامل حواس‌پرتی مانند گوشی همراه، صداهای محیط یا افکار پراکنده را کنار بگذاریم.

توجه دقیق به لحن صدا، حرکات بدنی و پیام‌های غیرکلامی، ما را قادر می‌سازد تا پیام گوینده را به‌صورت کامل دریافت کنیم و تعامل سازنده‌تری داشته باشیم.

۲. پرسیدن سؤالات باز

پرسیدن سؤالات باز، گوینده را وادار به توضیحات بیشتر می‌کند. از طرفی ما را قادر می‌سازد تا پیام او را با شفافیت بیشتری درک کنیم.

با پرسیدن سؤالاتی که نیازمند توضیح یا گسترش بیشتر هستند، می‌توانیم نشان دهیم که موضوع گفت‌وگو برای ما اهمیت بسیاری دارد و علاقه‌مند به شنیدن بیشتر هستیم. سؤالات باز، عمق بیشتری به مکالمه می‌بخشند و برای روشن‌تر شدن دیدگاه‌ها موثر هستند.

۳. ارائه بازخورد سازنده

وقتی به سخنان گوینده گوش می‌دهیم، با استفاده از نشانه‌های غیرکلامی مانند تکان دادن سر یا بیان جملات تأییدکننده کوتاه نظیر «بله» یا «درسته»، نشان می‌دهیم که تمام توجه ما به مکالمه معطوف شده است.

این عمل، گوینده را تشویق می‌کند تا به صحبت‌های خود ادامه دهد و حس درک شدن و ارزشمندی بیشتری را تجربه کند. بنابراین، ارائه بازخورد سازنده، به عنوان یکی دیگر از روش‌های تقویت گوش دادن فعال و بهبود تعاملات بین فردی، محسوب می‌شود.

۴. خودداری از قضاوت و قطع سخنان مخاطب

برای حفظ کیفیت مکالمه و تقویت گوش دادن فعال، ضروری است تا از قضاوت زودهنگام و قطع صحبت‌های گوینده خودداری کنیم. از این جهت که قضاوت سریع یا قطع کردن صحبت مخاطب، مانع از دریافت کامل پیام می‌شود.

در نتیجه، بهتر است با صبوری و توجه بیشتر، اجازه دهیم که گوینده گفته‌های خود را به پایان برساند و پس از آن، نظرات یا پیشنهادهای خود را مطرح کنیم. این عمل نه‌تنها ارتباط را عمیق‌تر می‌کند، بلکه حس اعتماد و رضایت‌مندی بیشتری نیز در طرف مقابل بوجود می‌آورد.

۵. تمرین همدلی و درک احساسات

وقتی تلاش می‌کنیم تا احساسات و نقطه‌نظرهای طرف مقابل را درک کنیم، در حقیقت نشان می‌دهیم که برای این تعامل و گفت‌وگو ارزش بسیار بالایی قائل هستیم.

در نتیجه با تمرین همدلی، به گوینده این فرصت را می‌دهیم تا احساسات و افکار خود را با ما به اشتراک بگذارد و حس احترام و توجه بیشتری را تجربه کند. همدلی، مکالمات را به سطح عمیق‌تری می‌برد و این امکان را به ما می‌دهد تا با دیگران ارتباط صمیمانه‌تری برقرار کنیم.

۶. استفاده از نشانه‌های غیرکلامی

هنگامی که در حال گوش دادن هستیم، باید سعی کنیم تا تماس چشمی مناسبی با گوینده برقرار کنیم و از حرکاتی مانند تکان دادن سر یا لبخند زدن بهره ببریم. این ام نشان می‌دهد که به صحبت‌های او دقت و توجه کاملی داریم.

همچنین، زبان بدن مناسب و حفظ آرامش خود در طول مکالمه نیز سبب بهبود مهارت گوش دادن فعال می‌شود.

۷. خلاصه‌سازی و تکرار نکات مهم

با خلاصه‌سازی صحبت‌های گوینده یا تکرار نکات کلیدی نیز می‌توان نشان داد که سخنان مخاطب را به‌طور دقیق درک کرده‌ایم و آماده‌ایم تا نظرات خود را بر اساس آن مطرح کنیم. همچنین، این روش برای رفع هر گونه سوءتفاهم احتمالی نیز اهمیت دارد و مکالمه را به یک نتیجه منطقی و دقیق می‌رساند.

۸. به خاطر سپردن مطالب و بازگویی آن‌ها در آینده

هنگامی که قادر به یادآوری مطالب مربوط به مکالمات قبلی باشیم و در گفت‌وگوهای بعدی به آن‌ها اشاره کنیم، نشان می‌دهیم که به صحبت‌های دیگران توجه داشته‌ایم.

این عمل می‌تواند اعتماد طرف مقابل را نسبت به ما افزایش دهد و حس ارتباط قوی‌تری ایجاد کند. بنابراین، یکی از نشانه‌های مهم گوش دادن مؤثر و هدفمند، به خاطر سپردن جزئیات مهم و استفاده از آن‌ها در مکالمات بعدی است.

۹. مدیریت احساسات خود در طول مکالمه

در بسیاری از مواقع، احساسات شخصی ممکن است در حین مکالمه بروز پیدا کنند و بر روی توانایی ما برای گوش دادن تأثیر بگذارند. کنترل و مدیریت احساسات در چنین شرایطی به ما کمک می‌کند تا تمرکز خود را حفظ کنیم و به‌جای واکنش احساسی، با تفکر منطقی به صحبت‌ها توجه کنیم.

این توانایی به‌ویژه در مذاکرات کاری یا بحث‌های حساس، فوق‌العاده حائز اهمیت است و کیفیت تعاملات ما را بهبود می‌بخشد.

۱۰. اجتناب از پاسخ‌های آماده و تمرین سکوت مفید

بسیاری از ما تمایل داریم در حین گوش دادن به صحبت‌های دیگران، پاسخ‌هایی از پیش آماده داشته باشیم. این کار تمرکز ما را از محتوای واقعی گفت‌وگو دور می‌کند. یکی از راهکارهای مؤثر برای تقویت گوش دادن فعال، تمرین سکوت مفید است.

در نتیجه، به‌جای اینکه بلافاصله پس از شنیدن صحبت‌ فرد مقابل پاسخ دهیم، بهتر است لحظه‌ای صبر کنیم و پس از فکر کردن به محتوای صحبت‌های گوینده، نظر خود را ارائه دهیم. این کار باعث می‌شود تا مکالمه ما عمیق‌تر و مؤثرتر شود.

۱۱. تشویق گوینده به ادامه صحبت‌

در مواقعی که مکالمه به سمت سکوت یا کاهش تعامل می‌رود، یکی از راه‌های مؤثر برای حفظ جریان گفت‌وگو، تشویق گوینده به ادامه صحبت‌ است.

با استفاده از عباراتی مانند «می‌توانید بیشتر توضیح بدهید؟» یا «بسیار جالب بود، بیشتر توضیح بدهید»، می‌توان گوینده را ترغیب کرد تا اطلاعات بیشتری در اختیار ما بگذارد. این کار، علاوه بر اینکه به ما کمک می‌کند تا اطلاعات کامل‌تری دریافت کنیم، به گوینده نیز احساس ارزشمندی منتقل می‌سازد.

۱۲. تمرکز بر محتوای احساسی سخنان

یکی دیگر از راهکارهای کلیدی برای تقویت گوش دادن فعال، توجه به لایه‌های احساسی مکالمه است؛ به این معنی که بسیاری از اوقات، آنچه گفته نمی‌شود به اندازه کلمات اهمیت دارد.

توجه به احساسات گوینده و پرسیدن سؤالاتی که به درک بهتر آن احساسات کمک می‌کند، سبب بهبود مهارت ما در گوش دادن می‌شود. این کار باعث ایجاد حس همدلی و درک عمیق‌تری از وضعیت طرف مقابل نیز می‌گردد.

۱۳. استفاده از تکنیک آینه‌سازی

منظور از آینه‌سازی یا تکرار عبارات کلیدی این است که شنونده پس از شنیدن صحبت‌های مخاطب، نکات کلیدی صحبت‌های او را بازگو کند یا احساساتی که گوینده پیشتر بیان کرده است را به زبان دیگری بازتاب دهد.

برای مثال، اگر گوینده بگوید «این پروژه خیلی برای من چالش‌برانگیز بود»، می‌توان گفت «به نظر می‌رسد فشار زیادی را متحمل شده‌اید». این عمل باعث می‌شود گوینده احساس کند که به‌طور دقیق درک شده است.

۱۴. تمرینات ذهن‌آگاهی

تمرینات ذهن‌آگاهی به ما کمک می‌کنند تا ذهن خود را از هر گونه پراکندگی دور کنیم و به‌طور کامل در لحظه حضور داشته باشیم. با انجام این تمرینات، می‌توان تمرکز بیشتری در مکالمات داشت و از انحراف ذهن به افکار دیگر جلوگیری کرد.

بنابراین، توجه کامل به لحظه اکنون، یکی از اصول مهم در تقویت گوش دادن فعال است که با انجام  تمرینات ذهن‌آگاهی میسر می‌شود.

موانع گوش دادن فعال چیست؟

قضاوت‌های سریع، استرس و فشارهای ذهنی، انتظار پاسخ فوری و عدم توجه به زبان بدن، تنها بخشی از موانع گوش دادن فعال به شمار می‌روند. گوش دادن فعال یک مهارت پیچیده است که در برخی از موارد با چالش‌های مختلفی روبه‌رو می‌شود.

این موانع می‌توانند مانع از اجرای درست این توانایی شوند و تأثیر منفی بر کیفیت ارتباطات ما بگذارند. در ادامه تمامی موانع موجود در این مهارت را نام می‌بریم.

1. عوامل محیطی مزاحم
2. قضاوت‌های سریع و پیش‌داوری
3. استرس و فشارهای ذهنی
4. عدم علاقه به موضوع مکالمه
5. انتظار پاسخ فوری
6. کمبود وقت یا عجله در مکالمه
7. عدم توجه به زبان بدن و نشانه‌های غیرکلامی

در ادامه این مطلب از بلاگ چیرگی قصد داریم تا هر یک از موارد بالا را بیشتر توضیح دهیم.

۱. عوامل محیطی مزاحم

عواملی مانند سر و صدای محیط، تداخل مکالمات دیگر، استفاده از وسایل دیجیتال یا حتی افکار ذهنی، می‌توانند تمرکز ما را مختل کنند. برای مقابله با این موانع، باید تلاش کنیم محیطی مناسب برای گفتگو فراهم کنیم و از وسایلی مانند گوشی همراه فاصله بگیریم.

همچنین، اگر افکار شخصی یا دغدغه‌های ذهنی بر تمرکز ما تأثیر می‌گذارند، باید پیش از شروع مکالمه به‌طور موقت آن‌ها را کنار بگذاریم تا تمرکز کامل بر گفت‌وگو حاصل شود.

۲. قضاوت‌های سریع و پیش‌داوری

وقتی بدون توجه کامل به مکالمه، دچار قضاوت زودهنگام می‌شویم، توانایی درک صحیح و کامل پیام گوینده را از دست خواهیم داد. این پیش‌داوری‌ها مانع از دریافت واقعی پیام می‌شوند و ممکن است به سوءتفاهم یا انواع تعارضات منجر شوند.

برای غلبه بر این مسئله، لازم است تا ذهن خود را از تعصبات واهی خالی کنیم و تا پایان صحبت‌ها صبورانه منتظر بمانیم. در نتیجه، یکی از بزرگترین موانع در تقویت گوش دادن فعال مربوط به قضاوت زودهنگام درباره گوینده یا موضوع گفت‌وگو می‌شود که نباید از تاثیر آن بر چگونگی گفت‌وگو غافل شد.

۳. استرس و فشارهای ذهنی

زمانی که ذهن ما درگیر مشکلات شخصی یا مسائل کاری می‌شود، ممکن است نتوانیم به‌طور کامل به صحبت‌های دیگران گوش دهیم. به همین دلیل، برای مقابله با این مشکل، نیاز است تا تلاش کنیم استرس‌ خود را پیش از مکالمه مدیریت کنیم.

تکنیک‌هایی مانند تنفس عمیق یا تمرین‌های ذهن‌آگاهی می‌توانند در آرام‌سازی ذهن و بهبود تمرکز ما مؤثر باشند.

۴. عدم علاقه به موضوع مکالمه

نبود انگیزه کافی برای تمرکز بر موضوعی که در حال بحث است، یکی از موانع رایج دیگری است که مانع گوش دادن موثر ما می‌شود. وقتی احساس کنیم موضوع مکالمه برای ما جذاب نیست یا ارتباطی با نیازهای ما ندارد، تمایل ما برای شنیدن سخنان مخاطب کاهش می‌یابد.

در این شرایط، باید تلاش کرد تا حتی در موضوعات کم‌اهمیت یا غیردلخواه، به جنبه‌هایی توجه کنیم که بتوانند برای ما جالب یا مفید باشند. این کار به بهبود توانایی گوش دادن و جلب توجه ما کمک می‌کند.

۵. انتظار پاسخ فوری

انتظار پاسخ فوری باعث می‌شود تا در حین گوش دادن، تمرکز ما بر آماده کردن پاسخ باشد، نه بر محتوای کامل صحبت‌های گوینده.

جهت برطرف ساختن این مشکل، نیاز است تا به‌جای تمرکز بر پاسخ سریع، به کل مکالمه توجه کنیم و پس از آن به ارائه نظرات خود بپردازیم. این کار باعث می‌شود پیام گوینده به‌طور دقیق‌تری دریافت و تحلیل شود.

۶. کمبود وقت یا عجله در مکالمه

در شرایطی که زمان کافی برای مکالمه وجود ندارد یا احساس می‌کنیم باید خیلی سریع به نتیجه نهایی برسیم، ممکن است تمایل به قضاوت سریع صحبت‌های طرف مقابل و واکنش‌های زودهنگام داشته باشیم.

این رفتار سبب نادیده گرفته شدن پیام مخاطب می‌شود و مانع از برقراری ارتباط مؤثری می‌گردد. برنامه‌ریزی برای مکالمات و توجه به کیفیت گفت‌وگو، می‌تواند برای غلبه بر این مشکل موثر باشد.

۷. عدم توجه به زبان بدن و نشانه‌های غیرکلامی

زبان بدن، حالات چهره و لحن صدا، از جمله عناصری هستند که می‌توانند معنای عمیق‌تری به صحبت‌ها ببخشند. بنابراین بسیاری از اوقات، توجه کردن به کلمات گفته‌شده بدون دقت به زبان بدن و نشانه‌های غیرکلامی، مانع از درک صحیح پیام مخاطب می‌گردد.

برای مقابله با این مسئله، ضروری است تا به جزئیات غیرکلامی در مکالمات خود توجه کنیم تا پیام‌ به‌طور کامل‌تری درک شود.

اهمیت گوش دادن فعال در موقعیت‌های مختلف

گوش دادن فعال مهارتی است که در هر نوع ارتباطی کاربرد دارد و به بهبود درک متقابل و ایجاد پیوندهای مؤثر میان افراد کمک می‌کند. این مهارت در موقعیت‌های مختلف، از جلسات مجازی و مدیریت گرفته تا مذاکرات و روابط عاطفی، نقش بسیار کلیدی در تعاملات ما دارد. در ادامه، تمامی کاربردهای گوش دادن فعال در موقعیت‌های مختلف را نام می‌بریم.

1. گوش دادن فعال در محیط‌های مجازی
2. نقش تقویت گوش دادن فعال در مدیریت و رهبری
3. گوش دادن فعال در مذاکرات و حل تعارض
4. اهمیت تقویت گوش دادن فعال در روابط عاطفی و خانوادگی
5. گوش دادن فعال به‌عنوان ابزاری برای بهبود خلاقیت

بنابراین، گوش دادن فعال این امکان را به ما می‌دهد تا به صورت عمیق به صحبت‌های دیگران توجه کنیم، احساسات و نیات آن‌ها را درک کنیم و در نهایت، مراودات سازنده‌تری داشته باشیم. در ادامه، همه موارد بالا را به صورت جامع توضیح خواهیم داد.

۱. گوش دادن فعال در محیط‌های مجازی

تمرکز در جلسات آنلاین می‌تواند چالش‌برانگیزتر باشد، زیرا عوامل حواس‌پرتی بیشتری مانند اعلان‌های دیجیتال و تماس‌های هم‌زمان وجود دارند. به همین دلیل، در این محیط‌ها تقویت این مهارت بیشتر احساس می‌شود.

برخی از راهکارها مانند خاموش کردن اعلان‌های نلفن همراه، استفاده از هدفون برای کاهش صداهای محیط و تمرکز بر صحبت‌های گوینده، از جمله مواردی هستند که می‌توانند به تقویت گوش دادن فعال در فضای مجازی کمک کنند. بنابراین،‌ با توجه به گسترش ارتباطات مجازی و جلسات آنلاین، نباید اهمیت این مهارت در محیط‌های مجازی را فراموش کنیم.

۲. نقش تقویت گوش دادن فعال در مدیریت و رهبری

رهبران و مدیرانی که از مهارت گوش دادن فعال بهره‌مند هستند،‌ به‌خوبی می‌توانند روابط کاری قوی‌تری ایجاد کنند. برای مدیران و سرپرستان تیم‌ها، گوش دادن به مشکلات و نظرات کارکنان می‌تواند اعتماد و همکاری را افزایش دهد و به حل سریع‌تر مشکلات منجر شود.

همچنین، این مهارت به رهبران کمک می‌کند تا به نیازها و دغدغه‌های اعضای تیم‌های خود بیشتر توجه کنند و محیطی شفاف‌ و مناسب داشته باشند.

۳. گوش دادن فعال در مذاکرات و حل تعارض

مهارت گوش دادن فعال به ما کمک می‌کند تا طرف مقابل را بهتر درک کنیم و با استفاده از اطلاعات دریافتی، راه‌حل‌های بهتری ارائه دهیم. این امر باعث می‌شود تا تعارضات به‌صورت مؤثرتری حل شوند و روابط بین افراد بهبود یابد.

مهارت گوش دادن فعال در مذاکرات تجاری و دیپلماسی نیز دارای جایگاه بسیار ویژه‌ای است.

۴. اهمیت تقویت گوش دادن فعال در روابط عاطفی و خانوادگی

در روابط عاطفی و خانوادگی، گوش دادن فعال می‌تواند برای بهبود کیفیت ارتباطات و کاهش سوءتفاهم‌ها موثر باشد. تمرین این مهارت در گفتگوهای خانوادگی سبب می‌شود تا طرفین احساس کنند که کامل شنیده و درک شده‌اند.

این امر به‌ویژه در مواقعی که اختلاف نظر یا مسائل حساس مطرح است، اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.

۵. گوش دادن فعال به‌عنوان ابزاری برای بهبود خلاقیت

گوش دادن فعال نه‌تنها به درک بهتر مکالمات کمک می‌کند، بلکه می‌تواند باعث تحریک قوه خلاقیت ما شود.

زمانی که به صحبت‌های دیگران با دقت گوش می‌دهیم و به ایده‌ها و دیدگاه‌های جدید توجه می‌کنیم، ذهن ما نیز بازتر می‌شود و فرصت‌های جدیدی برای خلق ایده‌های نوین بوجود می‌آید. این موضوع به‌ویژه در تیم‌های خلاق و نوآور نقش بسزایی ایفا می‌کند.

تفاوت گوش دادن با شنیدن چیست؟

شنیدن به معنای دریافت صداها بدون نیاز به تمرکز خاص است که به‌صورت غیرارادی اتفاق می‌افتد. اما گوش دادن فعال شامل تمرکز کامل، تعامل مؤثر و درک دقیق محتوای گفتگو است. در این نوع از گوش دادن، شخص شنونده تلاش می‌کند تا پیام اصلی را به‌طور کامل درک کرده و بازخورد مناسب ارائه دهد.

انواع گوش دادن

گوش دادن انواع مختلفی از جمله گوش دادن فعال، گوش دادن منفعل و گوش دادن انتخابی دارد که هر یک به نوعی از توجه و تمرکز نیاز دارند.

درک این انواع به ما کمک می‌کند تا تفاوت میان گوش دادن فعال و دیگر شیوه‌های گوش دادن را بهتر درک کنیم و از هر کدام در موقعیت‌های مناسب استفاده کنیم. برخی از انواع گوش دادن شامل موارد زیر است.

1. گوش دادن فعال
2. گوش دادن منفعل
3. گوش دادن تفننی
4. گوش دادن انتخابی
5. گوش دادن تحلیلی
6. گوش دادن همدلانه
7. گوش دادن جامع

در ادامه، هر یک از موارد بالا را توضیح خواهیم داد.

۱. گوش دادن فعال

گوش دادن فعال شامل تمرکز کامل بر گوینده، درک دقیق پیام او و ارائه بازخورد مناسب است. این نوع گوش دادن مستلزم مشارکت آگاهانه و همدلانه است که باعث ایجاد ارتباطات عمیق‌ و مؤثر می‌شود.

در گوش دادن فعال، شنونده نه‌تنها به کلمات دقت می‌کند، بلکه به لحن صدا، زبان بدن و احساسات گوینده نیز توجه دارد.

۲. گوش دادن منفعل

در گوش دادن منفعل، شنونده تنها پیام‌ها را می‌شنود، اما به‌طور کامل به آن‌ها توجه نمی‌کند یا بازخورد مناسبی ارائه نمی‌دهد. در این نوع گوش دادن، فرد ممکن است صداهای مخاطب را بشنود، اما تمرکز کافی برای درک یا تعامل با پیام نداشته باشد.

به طور معمول این نوع گوش دادن در شرایطی رخ می‌دهد که فرد به لحاظ ذهنی مشغول است یا علاقه‌ای به موضوع مکالمه ندارد.

۳. گوش دادن تفننی

گوش دادن تفننی زمانی اتفاق می‌افتد که فرد به صداها گوش می‌دهد؛ اما بدون اینکه تمرکز زیادی بر معنای آن‌ها داشته باشد. این نوع گوش دادن در شرایطی رخ می‌دهد که فرد به‌طور غیررسمی در محیطی پر از صداهای پس‌زمینه قرار دارد و به‌صورت پراکنده به بخش‌هایی از صحبت فرد مقابل توجه می‌کند.

برای مثال، گوش دادن به موسیقی در هنگام انجام کارهای روزمره، نوعی گوش دادن تفننی محسوب می‌شود.

۴. گوش دادن انتخابی

گوش دادن انتخابی زمانی رخ می‌دهد که شنونده فقط به بخش‌هایی از مکالمه توجه می‌کند که با علایق یا باورهای او هماهنگ است.

این نوع گوش دادن می‌تواند باعث بروز سوءتفاهم و عدم درک کامل پیام گوینده شود؛ زیرا شنونده برخی از بخش‌های مکالمه را نادیده می‌گیرد و فقط به بخش‌هایی که مطلوب یا مورد انتظارش هستند، توجه می‌کند.

۵. گوش دادن تحلیلی

در گوش دادن تحلیلی، شنونده تلاش می‌کند تا پیام گوینده را به‌طور عمیق تجزیه و تحلیل کند. این نوع گوش دادن برای درک موضوعات پیچیده یا تصمیم‌گیری‌های مهم استفاده می‌شود.

در این نوع گوش دادن، تمرکز بیشتری بر جزئیات و منطق پیام وجود دارد و شنونده سعی می‌کند به دقت نکات مختلف را بررسی کند تا به نتیجه‌گیری مناسبی دست یابد.

۶. گوش دادن همدلانه

گوش دادن همدلانه یکی از مؤثرترین انواع گوش دادن است که بر درک احساسات و نیازهای عاطفی گوینده تمرکز دارد. در این نوع گوش دادن، هدف فقط درک کلمات نیست، بلکه تلاش برای فهم احساسات و تجارب گوینده است.

این نوع گوش دادن به طور معمول در روابط عاطفی یا موقعیت‌هایی که فرد نیاز به حمایت عاطفی دارد، بسیار مؤثر است.

۷. گوش دادن جامع

گوش دادن جامع نوع دیگری از گوش دادن است که به کل مکالمه با توجه به همه جنبه‌ها، از جمله کلمات، احساسات، لحن صدا و زبان بدن توجه می‌کند.

این نوع گوش دادن شامل دریافت و تحلیل تمامی اطلاعاتی است که در طول مکالمه ارائه می‌شود و فرد در تلاش است تا معنای کلی و هدف نهایی گوینده را درک کند.

منابع

برای نوشتن این مطلب از بلاگ چیرگی، منابع وبسایت‌های زیر مورد استفاده قرار گرفتند.

braintrustgrowth

verywellmind

mindtools